Kara Kagan Devri (552-553)

2- Kara Kagan Devri (552-553)

Bumın`ın ölümünden sonra yerine oğlu Kara (K`o-lo) geçti [1].
Ancak, SS 84 ve PS 99`da Bumın`dan sonra yerine kardeşi A-i veya İ geçti
şeklindeki bir başka kayıt daha vardır.
A-i (İ) olarak gösterilen şahıs arasında icraatları bakımından
hiçbir fark yoktur. Diğer taraftan 587 yılındaki Ch`u-lo-hou`nun
tahta geçecek iken ağabeyi Işbara Kagan`ın oğlu Yung-yü-lü`ye
söylediği sözlerden [2] Kara`nın,
Bumın`ın oğlu olduğu anlaşılmaktadır.
Neticede A-i veya İ şeklinde kaydedilen kaydın
bir karışıklık sonucu olduğu anlaşılmaktadır [3].

Kara, kagan olduktan sonra İ-hsi-chi (İlci) unvanını almıştı.
Daha önce mağlup edilmiş olan,
Juan-juanlardan A-na-kui`in amcasının oğlu Teng-shu-tse`yı,
Wo-ye`nin [4] kuzeyinde Mu-lai dağında bozguna uğrattı.
Mağlup olanlar Batı Wei devletine sığındılar.
553 yılının mayısında Batı Wei devletine elçi gönderip,
elli bin baş atı hediye olarak imparatora sundu [5].
Kaganlığı çok kısa süren Kara diğer adıyla İ-hsi-chi Kagan,
aynı yıl içerisinde öldü.

Kaynakça

1. CS 50 Gök. böl., s. 909; TCTC (Tsu-chih T'ung-chien) 165, aynı yer.
2. TCTC 176, s. 5489, 5490.
3. Bu konuda ayrıca bkz. Liu İ-t`ang,
"Sui Shu T`u-chüe-chüan K`ao-chu",
Pien-cheng Yen-chiu suo nien-pao, Taipei, sayı 12,
1981, s. 78-79. Ecsedy, Trade., s. 155-156 not 19.

4. Wo-ye, bugünkü Jehol eyaletinin Ordos sınırı tarafındadır.
5. CS 50, aynı yer; TCTC 165, aynı yer.
Gök-Türk devletinin kuruluşunda Pien-i Tien`deki
bilgiler için bkz. St. Julien, Documents Historiques
Sur les Tou-kioue, Paris 1877, s. 2-10.

Gök-Türkler I-II-III, 1 cilt bir arada 2. Baskı, sf: 23, Türk Tarih Kurumu Yayınları-2014,
Prof. Dr. Ahmet Taşağıl